กระทรวงกิจการภายในและการสื่อสารของญี่ปุ่น รายงานว่า การใช้จ่ายภาคครัวเรือนของญี่ปุ่น ปรับตัวเพิ่มขึ้นเป็นเดือนที่ 5 ติดต่อกัน หลังเพิ่มขึ้น 1.8% ในเดือนก.ย. เมื่อเทียบกับปีก่อนหน้า ท่ามกลางเงินเฟ้อที่ยังคงสูง ขณะที่รายงาน GDP ที่จะประกาศในวันที่ 17 พ.ย. คาดว่าเศรษฐกิจญี่ปุ่นจะหดตัวในช่วงไตรมาส 3 หลังขยายตัวต่อเนื่อง 5 ไตรมาส

การขยายตัวครั้งนี้ นำโดยการใช้จ่ายในหมวดการคมนาคมและความบันเทิง อย่างไรก็ตาม ตัวเลขดังกล่าวต่ำกว่าที่นักวิเคราะห์คาดไว้ที่ระดับ 2.5% โดยการใช้จ่ายที่ลดลงในหมวดที่อยู่อาศัยและการศึกษาเป็นปัจจัยถ่วงภาพรวม

การบริโภคภาคครัวเรือน มีสัดส่วนมากกว่าครึ่งของผลิตภัณฑ์มวลรวมภายในประเทศ (GDP) ของญี่ปุ่น แม้การใช้จ่ายยังทรงตัว ท่ามกลางแรงกดดันจากเงินเฟ้อ แต่รายงาน GDP ที่จะประกาศในวันที่ 17 พ.ย. คาดว่าเศรษฐกิจญี่ปุ่น จะหดตัวในไตรมาส 3 หลังจากขยายตัวต่อเนื่อง 5 ไตรมาส โดยได้รับผลกระทบจากการส่งออกที่ลดลงและยอดการเริ่มสร้างบ้านที่ชะลอตัวจากการเปลี่ยนแปลงกฎระเบียบ

การบริโภคถือเป็นตัวชี้วัดสำคัญในการประเมินว่าครัวเรือนญี่ปุ่น เริ่มปรับตัวรับต้นทุนค่าครองชีพที่สูงขึ้นได้มากน้อยเพียงใด โดยอัตราเงินเฟ้อของญี่ปุ่นอยู่เหนือหรือใกล้ระดับเป้าหมาย 2% ของธนาคารกลางญี่ปุ่น (BOJ) มานานกว่า 3 ปีครึ่ง และดัชนีราคาหลักยังเร่งตัวขึ้นในเดือนก.ย.ที่ผ่านมา ซึ่งประเด็นสำคัญในขณะนี้ อยู่ที่ว่า การใช้จ่ายจะสามารถขับเคลื่อนวงจรเศรษฐกิจเชิงบวกได้หรือไม่ ซึ่งเป็นประเด็นสำคัญต่อทั้งนายกรัฐมนตรีคนใหม่และธนาคารกลาง

นายกรัฐมนตรีซานาเอะ ทาคาอิจิ ได้สั่งจัดทำแพ็กเกจกระตุ้นเศรษฐกิจ เพื่อช่วยเหลือครัวเรือนรับมือกับเงินเฟ้อ โดยคาดว่าจะรวมถึงเงินอุดหนุนค่าน้ำมันและค่าไฟในช่วงฤดูหนาว รวมทั้งงบอุดหนุนท้องถิ่นเพื่อบรรเทาค่าครองชีพ ขณะเดียวกันพรรคเสรีประชาธิปไตย (LDP) ซึ่งเป็นพรรครัฐบาล และพรรคการเมืองใหญ่รายอื่น ๆ ได้เห็นพ้องให้ลดภาษีน้ำมันเบนซินภายในสิ้นปีนี้ โดยทาคาอิจิ ให้ความสำคัญกับมาตรการลดภาระค่าครองชีพ หลังจากที่พรรค LDP พ่ายการเลือกตั้งสส.และสว. ที่ผ่านมา เนื่องจากไม่สามารถแก้ปัญหาค่าครองชีพได้อย่างเป็นรูปธรรม โดยเธอได้ปฏิเสธแนวคิดการแจกเงินสดเพิ่มเติม ซึ่งเคยเป็นข้อเสนอหลักของพรรคก่อนการเลือกตั้ง

ทั้งนี้ ทาคาอิจิ เป็นที่รู้จักในฐานะผู้สนับสนุนการดำเนินนโยบายผ่อนคลายทางการเงิน ซึ่งเป็นหนึ่งในปัจจัยที่ทำให้นักลงทุนคาดว่า BOJ จะขึ้นอัตราดอกเบี้ยในอัตราที่ช้ากว่าคาด แม้เธอจะยังไม่ได้เรียกร้องต่อธนาคารกลางโดยตรง นับตั้งแต่เข้ารับตำแหน่งเมื่อเดือนที่แล้ว แต่ค่าเงินเยนยังคงอ่อนค่าต่อเนื่อง เมื่อเทียบกับดอลลาร์สหรัฐ โดยล่าสุดอยู่ใกล้ระดับต่ำสุดในรอบ 8 เดือน

ที่มา Bloomberg