ธปท.รุกปิดช่องโหว่ “ทุนเทา” จ่อใช้ พ.ร.บ.สถาบันการเงิน บังคับรายงานธุรกรรมที่มีความผิดปกติ-พร้อมเล็งขยายบทบาท คุมธุรกรรมซื้อ-ขายทอง

นายวิทัย รัตนากร ผู้ว่าการธนาคารแห่งประเทศไทย(ธปท.) เปิดเผยถึงแนวทางการจัดการทุนเทาว่า ปัจจุบันมีความเข้าใจผิดว่าทำไมธปท.ไม่ควบคุมดูแล Flow เงินบาท ยอมรับว่า ธปท.ไม่มีข้อมูลดังกล่าว โดยการโอนเงิน Flow เงินบาททั้งหมดที่อยู่ในประเทศ ปัจจุบันข้อมูลดังกล่าวไม่ได้ถูกส่งมายังธปท. ตามกฎหมายปัจจุบัน นำส่ง สำนักงานป้องกันและปราบปรามการฟอกเงิน (ปปง.) เท่านั้น ทั้งการโอนเงินผ่านบัญชีเกิน 500,000 บาท หรือการฝากเงินสดเกิน 2 ล้านบาท หรือ ธุรกรรมต้องสงสัย (STR) หรือมีความเสี่ยง

“วันนี้มันเกิดปัญหา ข้อมูลไม่ได้มาถึงเรา แต่มีประชาชนเดือดร้อน หากกลับมาเรื่องยื่นมือ ติดดิน เราก็ต้องเข้าไปช่วย เรากำลังหารือและกำลังจะทำคือ จะใช้ พ.ร.บ.สถาบันการเงินของเรากลับเข้าไปกำกับในบางเรื่อง จากที่ไม่ได้ใช้อำนาจในหลายปี ธุรกรรมบางธุรกรรมจะถูกตรวจสอบชัดเจนว่าคืออะไร สถาบันการเงินจะต้องรายงานธปท. เป็นต้น ซึ่งกำลังออกแบบ”นายวิทัย กล่าว

สำหรับแนวทางจัดการทุนเทาของ ธปท. จะขยายบทบาทเพื่อช่วยเหลือ เนื่องจากปัญหานี้สร้างความเดือดร้อนให้ประชาชน ธปท. จึงจะกลับไปใช้ พ.ร.บ.สถาบันการเงิน ที่มีอยู่ เพื่อกำหนดให้สถาบันการเงินต้องรายงานธุรกรรมที่ผิดปกติบางประเภทมายัง ธปท. และต้องดำเนินการต่อ เช่น ธุรกรรมที่มีเงินโอนเข้าและออกในปริมาณมากอย่างผิดปกติ หรือธุรกรรมที่เกี่ยวข้องกับการพนันออนไลน์

ทั้งนี้ การดำเนินการมีวัตถุประสงค์เพื่อสกัดกั้นการนำระบบการเงินไปใช้ในกิจกรรมผิดกฎหมาย โดยจะเร่งดำเนินการใน 2 ด้าน คือ 1.เพิ่มการมองเห็นข้อมูลเพื่อหาเส้นทางหรือพฤติกรรมเงินต้องสงสัย และ 2.การกำกับดูแล ธนาคารพาณิชย์ สถาบันการเงินเฉพาะกิจของรัฐ ผู้ให้บริการ e-wallet และ Money Transfer Agent และ Money Changers

นายวิทัย กล่าวว่า ธปท.จะกำหนดลักษณะประเภทว่าแบบไหนต้องรายงานมายัง ธปท. โดยไม่ได้เข้าไปยุ่งกับรายงานของ ปปง. เช่น เงินพนันเข้าออกบัญชีเงินฝาก เห็นธุรกรรมแต่ไม่เคยถูกรายงาน จะให้กลับมารายงาน และต้องหารือกับสมาคมธนาคารไทย นอกจากนี้ต้องดูแล กำกับ ผู้เล่นในตลาดทั้งธุรกิจแลกเปลี่ยนเงิน และ e-wallet โดยต้องมี KYC จะมีผลต่อวงเงินโอน

“ทุนเทามีความเข้าใจผิด แม้คนในรัฐบาล ทำไม ธปท.ไม่ควบคุมเงินไหลเข้าออกทุนเทา ซึ่งข้อเท็จจริงการโอนเงินบาทที่เป็นเงินบาทในประเทศ ข้อมูลไม่ถูกส่ง ธปท.ในกฎหมายปัจจุบัน แต่ส่งไป ปปง. ไม่ว่าจะโอนเงินระหว่างบัญชี 5 แสนบาท เงินฝาก 2 ล้านบาท ทำให้เกิดปัญหาข้อมูลมาไม่ถึง แต่ประชาชนเดือดร้อน ถ้า ธปท.ยื่นมือติดดินก็ต้องเข้าไปช่วย โดยกำลังทำ จะใช้ พ.ร.บ.สถาบันการเงิน กลับไปกำกับในบางเรื่อง”นายวิทัย กล่าว

นายวิทัย ยังกล่าวถึงการกำกับดูแลธุรกิจทองคำในปัจจุบันว่า ปัจจุบัน ไม่มีการกำกับดูแลในประเทศไทย โดยธุรกรรมหลักอยู่บนแพลตฟอร์มหรือแอปเทรด ซึ่งทำให้ธปท.ไม่เห็นข้อมูลการซื้อขายทองคำ ดังนั้น สิ่งที่ธปท.เห็นข้อมูล จะเห็นเพียงเฉพาะธุรกรรมแลกเปลี่ยนเงินตราต่างประเทศ (FX) เป็นการซื้อขายดอลลาร์ที่เกี่ยวเนื่องกับการซื้อขายทองคำ หากธุรกรรมนั้นเกิดขึ้นกับธนาคารพาณิชย์ในประเทศไทยเท่านั้น

ทั้งนี้ ธปท.จะใช้เครื่องมือเข้ามาดูแลผ่านการใช้พ.ร.บ. ซื้อขายเงินตราต่างประเทศ ขยายบทบาทเข้าไปขอข้อมูลบางส่วนเพื่อทำความเข้าใจและกำกับดูแลธุรกรรม FX ที่เกี่ยวข้องกับทองคำมากขึ้น

“ร้านทองเป็นธุรกรรมที่ไม่มีการกำกับ ตอนนี้ต้องคุยว่าใครกำกับ หรือธปท.จะขยายบทบาทอย่างไร เช่น การซื้อขายอยู่ร้านทอง แต่ปัจจุบันวอลุ่มหลักอยู่แอปเทรดทอง เป็นการซื้อขายธุรกรรมใหญ่ และเร็ว แต่ข้อมูลซื้อหน้าร้านหรือแพลตฟอร์มไม่มีใครเห็น เพราะไม่มีใครกำกับ”นายวิทัย กล่าว

นายวิทัย กล่าวว่า ปัจจุบันกรมศุลกากรเห็นแค่ตัวเลขการนำเข้าส่งออกทอง และธปท.เห็นธุรกรรมที่เกิดขึ้นกับธนาคารพาณิชย์ในไทย แต่ถ้าไปทำธุรกรรมธนาคารพาณิชย์ต่างประเทศ มีการซื้อดอลลาร์ขายบาท ขายดอลลาร์ซื้อบาทในธนาคารพาณิชย์ต่างประเทศ เป็นสิ่งที่ ธปท.จะไม่เห็น

“แย่กว่านั้นคือ ถ้าส่งออกทองคำไปกัมพูชา และเปลี่ยนเป็นคริปโต “ผมว่าจริง” เพราะไม่เห็นอะไรเลย ต้องขยับเข้าไปว่าดูอย่างไร บางส่วนเข้าใจธุรกรรม และกำกับมากขึ้นในส่วนที่ทำได้ โดยขยายบทบาทกำกับธุรกรรมซื้อขายดอลลาร์ทอง หลังจากธุรกิจทองไม่ได้มีอำนาจการกำกับ”นายวิทัย กล่าว